Het hardste natuurlijke materiaal op aarde
Diamanten zijn een speciale kristallisatievorm van koolstofatomen. Koolstof is de belangrijkste bouwsteen van de natuur: ook planten, dieren en de mensheid bestaan uit koolstofverbindingen. Diamantkristallen zijn ongeveer 3 miljard jaar geleden ontstaan, op een diepte van 140 tot 200 kilometer in de aarde; ze zijn ontstaan uit koolstof die bij een zeer hoge temperatuur (tot 70.000 kg per cm2) werd blootgesteld aan een zeer hoge druk (tot 2.000 graden Celcius).
Ongeveer 5% van de totale wereldproductie van diamanten wordt verwerkt tot juwelendiamanten: de rest wordt gebruikt voor industriële doeleinden. Sinds de industriële revolutie in de 19e eeuw hebben diamanten, vanwege hun hardheid, vele toepassingen gehad: slijpschijven, boren, kegels, maar ook in elektronische apparaten voor het trekken van extreem dunne en precies geleidende draad, of in zeer nauwkeurige medische instrumenten.
In sommige industriële toepassingen voor diamanten worden ze opgebruikt en moeten ze regelmatig vervangen worden door nieuwe. Er is dus een voortdurende vraag. Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw is het mogelijk om kunstmatige diamanten te produceren. Tegenwoordig is 95 – 99% van de in de industrie gebruikte diamanten synthetisch.
De kristalvorm
Er zijn verschillende soorten kristalvormen. De dubbele vierzijdige piramide (octaëder) wordt beschouwd als één van de meest perfecte vormen om te bewerken. Kristalvorming komt in de natuur vaker voor, bijvoorbeeld ijskristal, bergkristal of andere (half)edelstenen.
De hardheid
In 1822 stelde de Oostenrijkse mineraloog Friedrich Mohs een hardheidsschaal van mineralen samen. In 10 stappen van zacht naar zeer hard. Onderaan staat talk (1), bovenaan diamant (10).
Reflectie, refractie en dispersie
In geslepen diamant wordt licht als in geen andere edelsteen opgevangen en weerkaatst. Het effect van reflectie en refractie noemt men schittering, het kleurenspel als gevolg van dispersie wordt wel vuur genoemd. Men spreekt van flonkering of leven bij het lichteffect dat ontstaat als de diamant in het licht wordt bewogen.
Diamant en industrie
Van de totale wereldproductie van diamanten wordt ongeveer 5% tot sierdiamanten verwerkt, de rest wordt gebruikt voor industriële toepassingen. Sinds de industriële revolutie in de 19de eeuw wordt diamant vanwege zijn hardheid op vele manieren toegepast: slijpschijven, boren, beitels, maar ook in elektronische apparatuur voor het trekken van uiterst dunne en precieze geleidraden of in zeer precieze medische instrumenten. Bij de sommige industriële toepassingen van diamant wordt de steen verbruikt en moet regelmatig worden vervangen door nieuwe. Er is dus een voortdurende vraag. Sinds de jaren 50 van de vorige eeuw is men in staat kunstmatig diamant te produceren. Tegenwoordig is 95 - 99% van de diamant die in de industrie wordt gebruikt synthetisch.
Foto: De booroppervlakken van een schacht boormachine met kleine diamanten (De Beers Archieven).
